Moet je in het weekend eigenlijk uitslapen?
Iemand stelde me deze vraag toen ik een reactie gaf op een artikel van Arianna Huffington over chronotypen. Chronotypen betekent dat we ofwel nachtbrakers of vroege vogels zijn. Dr. Michael Breus noemt vier chronotypen: dolfijn, leew, beer en wolf. Dit betekent in feite dat we allemaal een natuurlijk verlangen hebben om op verschillende tijdstippen van de dag wakker te worden en sommige mensen zijn gewoon productiever aan het begin van de dag, terwijl anderen productiever zijn tijdens of tegen het einde van de dag.
Wat heeft het weekend hier dan mee te maken?
Veel van ons zijn hebben een chronisch slaaptekort, met name tieners. Tieners staan er om bekend dat ze weinig slapen omdat hun circadiaanse ritme, ofwel interne biologische klok, is aan het veranderen waardoor ze meer actie zijn in de avond in plaats van de ochtend. Maar ’s ochtends begint school en dan hebben ze te weinig geslapen. Maar veel van ons hebben hetzelfde probleem!
We knabbelen overal een beetje tijd weg, een beetje te vroeg opstaan, omdat we tot laat zijn uit geweest of te laat naar bed zijn gegaan OF omdat we gewoon in een complete, constante jetlag zitten, omdat onze natuurlijke biologische klok ons vertelt dat we eigenlijk tot 8, 9 of zelfs 10 uur ‘s ochtends moeten slapen, dan de dag beginnen en pas laat naar bed moeten gaan. Maar vanwege sociale verplichtingen, zoals werk of omdat we onze kinderen naar school moeten brengen zullen we eerder opstaan. En als we dat langere tijd doen verzamelen we iets wat we slaapschuld noemen. Slaapschuld is zoiets als opstaan met een rugzak in de ochtend en als we goed hebben geslapen is die rugzak leeg. Gedurende de dag vult deze rugzak zich met ballast en als we gaan slapen wordt die ballast weer uit de rugzak gehaald.
Als we niet genoeg slapen worden we wakker en beginnen we al met ballast in die rugzak. Het is duidelijk dat er tijdens de dag extra ballast bijkomt waardoor we steeds moeër worden. Helaas heeft dit ook gevolgen voor je gezondheid. We zijn daardoor niet in staat om verschillende dingen in ons lichaam te repareren. We zijn niet in staat om onze hormonen in evenwicht te brengen. Er zijn veel dingen aan de hand maar ik wil je geen complex aanpraten.
Wat wel belangrijk is om te weten, is dat wij onze slaapschuld kunnen inlossen en het weekend is daar de perfecte tijd voor. Het weekend is namelijk de tijd om alle ballast uit de rugzak weg te slapen zodat we weer op nul staat als de nieuwe week begint.
Hier gaat het om: het is goed om terug naar nul te gaan. Het is zeker goed om van al die extra ballast af te komen! Maar als je in het weekend veel langer slaapt dan normaal dan kom je in een chronische sociale jetlag terecht. Je lichaam raakt ineens gewend aan een andere tijden en hoe langer je uitslaapt in het weekend hoe moeilijker het is om maandag weer vroeg op te staan. Dat is natuurlijk niet echt aan te bevelen.
Daarom heb ik deze tip voor je: als je in het weekend wil uitslapen raad ik aan om niet meer dan een uur extra te blijven liggen. Pak dat uurtje extra, maar sta daarna op!. Je zult merken dat als je elke dag op hetzelfde tijdstip opstaat dat je lichaam dan automatisch wakker zal worden rond die tijd.
Voor mij is dat moment om 6 uur ‘s ochtends. Ik ben geen ochtendmens, maar ik word nu wel om kwart voor zes wakker. Gewoon omdat ik eraan gewend ben, betekent dit niet dat ik nu fris en fruitig direct naast bed sta. Ik word gewoon rond die tijd wakker. Maar in het weekend slaap ik een uur langer. Het kan ook zijn dat ik dan wat lange in bed blijf liggen. Wat ik je zou willen voorstellen om te doen in plaats van die absurde drie tot vier uur uitslapen op zaterdag en zondag, is om tijdens de dag een dutje te doen, want een dutje van 20 minuten ergens op de dag helpt ook om van de ballast uit de rugzak af te komen. Daarvoor heb je geen complete slaapcyclus nodig (90 minuten).
Een dutje betekent niet dat je per se moet gaan slapen. Het kan ook betekenen dat je uitrust. Zet je geluiddempende koptelefoon op, doe een slaapmasker op en ga gewoon ergens zitten. Kom tot rust. Dit gaat je ook helpen met je slaapschuld.
Ik hoop dat de tip van vandaag nuttig is geweest. Laat me weten of er nog iets anders is waarover ik het moet hebben. Ik denk altijd dat je alles al weet en dat is natuurlijk niet altijd waar! Laat me weten wat voor soort onderwerp je wilt dat ik ga behandelen en ik ga zorgen dat het voor elkaar komt!
Ik wens je een heerlijke week toe!