Moet je in 2019 “vroeger opstaan” een prioriteit maken?

Mijn laatste blogpost van 2018 schrijf ik in Manoir de Lébioles, een prachtig Manoir in Spa in België; Spa, de stad. Ik ben hier voor twee dagen voor een korte vakantie en om me voor te bereiden op 2019. Daarom gaat het onderwerp van vandaag ook over of je  in 2019 “vroeger opstaan” een prioriteit moet maken.

Wat inspireerde mij

Ik zal je vertellen wat me geïnspireerd heeft om het hierover te hebben. Ik heb laatst een paar mensen gezien die een uitdaging aangingen om vroeg op te staan. Ze stonden om 4:30 uur op, of ze nu genoeg slaap hadden gehad of niet. Daar wil ik het over hebben want het internet staat vol met artikelen over succesvolle mensen die om 4:30 uur opstaan. Sommige van die artikelen zeggen dat zo vroeg opstaan niet per sé productief is, en als je me volgt op LinkedIn, dan heb je misschien gezien dat mijn post verwees naar een tweet van J.K. Rowling, waarin het ging over dat specifieke artikel over succesvolle mensen die om 4:30 uur opstonden en haar commentaar was “piss off”. Dat vond ik echt geweldig, want als je mij om half vijf wakker maakt zal ik waarschijnlijk precies dezelfde reactie hebben.

Hoe denkt de wetenschap hierover?

Als je mij het hele jaar gevolgd hebt weet je dat als ik iets beweer, ik dat graag staaf met wetenschappelijke bewijzen. Daarom zeg ik dat vroeg opstaan misschien niet de ideale oplossing voor jou is. Elk wezen op deze planeet heeft een circadiaans ritme. Elk dier heeft een circadiaans ritme of een biologische klok en alles, zowel mensen als dieren, heeft te maken met licht en dag en door slaapdruk. Dat is wat onze biologische klok is, wat ons wakker maakt en in slaap doet vallen.

We hebben allemaal heel individuele ritmes. Sommigen van ons zijn van nature vroege vogels en sommigen van ons zijn nachtbrakers. De mens is de enige die zich opzettelijk van slaap onthoudt, de enige die ervoor kiest om tegen zijn natuurlijke manier van slapen in te gaan, door ofwel minder te slapen dan nodig of door een levensritme dat eigenlijk niet hun natuurlijke ritme is. Alle andere dierensoorten doen dat niet, tenzij er sprake is van een noodsituatie. Wat zegt dat over ons? Zijn we super slim of denken we gewoon dat we slim zijn maar zijn we ondertussen ongelofelijk dom door niet te luisteren naar wat de natuur ons vertelt?

Wat de natuur ons verteld

Daar wil ik nog wel iets meer over zeggen. Wanneer je je eigen natuurlijke ritme volgt heeft dat ook cognitief heel erg veel voordelen; dat wil zeggen je gedurende de dag een aantal uur in een bepaalde flow zit. We hebben een paar uur de tijd om onze hersenen op maximale capaciteit te benutten en op dit momenten zijn we beter in het onthouden van informatie, zijn we creatiever, productiever, meer gefocust, scherper, sneller, net alsof we doping gebruiken. Als het je lukt om die paar uurtjes te pakken dan ben je in die tijd productiever dan in de rest van de dag. Wat ik daarmee wil zeggen is dat als je besluit om vroeg op te staan, je je lichaam tot op zekere hoogte kunt trainen door je te houden aan een vast patroon van naar bed gaan en opstaan, maar je natuurlijke ritme zorgt dat je hersenen niet in die flow-staat zullen zijn, ongeacht hoe laat of vroeg je ook opstaat. Je hersenen zijn als een koude motor die niet voldoende opgewarmd is. Het maakt niet uit wanneer je opstaat. Als je natuurlijk tijd om op te staan rond 7:30 uur of 8 uur ‘s morgens is en je staat dan om 4:30 uur op, is het cognitieve potentieel van je hersenen zeer waarschijnlijk niet aanwezig. Als je om 7.00 uur of 8.30 uur opstaat, is het cognitieve potentieel van je hersenen meestal ongeveer 1 uur of 1,5 uur later, dus rond 9.30 uur/10 uur op haar hoogtepunt.

Dat is ook de reden waarom bijvoorbeeld Seattle recent hun schooltijden heeft aangepast. Tieners hebben een vertraagd circadiaans ritme. Ze gaan van nature later slapen en staan later op. Dat heeft niets te maken met luiheid. Als ze om 8 uur ‘s ochtends in de klas zitten zijn ze er misschien fysiek en bewust bij maar hun hersenen zijn nog niet zo efficiënt als later op de dag. Geloof me, ik weet er alles van! Ik was namelijk 10 jaar lang lerares en 8 uur ‘s ochtends waren mijn favoriete lessen, omdat ik dan gewoon een lokaal vol zombies had. Lekker rustig; ik gaf mijn lessen wel maar het betekende ook dat ze niet op hun best konden presteren, bijvoorbeeld als ze een toets hadden.

Je kunt de natuur niet voor de gek houden!

Je staat misschien eerder op maar de echte flow van je hersenen zal daardoor nog steeds niet veranderen. Misschien zit je wel in een werkomgeving waar de overtuiging is dat aanwezigheid gelijk staat aan productiviteit; dat vind ik echt complete onzin! Je kunt wel acht uur aanwezig zijn maar dat betekent niet dat je erg productief zult zijn. Waarschijnlijk ben je daarvan maar twee tot drie uur productief en voor de rest doe je niet veel. Natuurlijk kun je proberen je werkschema te veranderen en je iets meer aan te passen aan je natuurlijke ritme; maar als je ondernemer bent, zelfstandige bent of als je je eigen werkdag kunt indelen moet je proberen om zoveel mogelijk rond je natuurlijke ritme te blijven. De manier waarop je jouw natuurlijke ritme kunt bepalen is door één tot twee weken je lichaam te laten doen waar het het beste in is.

Ga naar bed als je moe bent en begin op wordt op natuurlijke wijze wakker. Het kost je twee tot drie dagen om de slaapschuld in te halen, zeker als je iemand bent die constant een beetje slaap tekort komt. Als je elke dag opstaat omdat het moet (omdat de wekker je wakker maakt), dan duurt het een paar dagen voordat je weer in slaap valt. Maar als je eenmaal zover bent zul je zien dat je lichaam een zeer getimed ritme heeft om te gaan slapen en om wakker te worden. Met deze kennis kun je jouw dag om dat ritme heen ontwerpen en dan ga je echte stappen maken! Dan ga je van twee tot drie uur werken naar misschien wel vier uur en krijg je tonnen werk af en kun je de rest van de dag nog steeds werkzaamheden uitvoeren die misschien niet je volledige cognitieve focus vereisen. Dat is meestal hoe ik het doe. Zo doe ik bijvoorbeeld tijdens die uren het voorbereidende werk voor de klant, want dat vraagt veel aandacht, maar het werken met mijn klanten, ze zien, naar ze luisteren, ze er voor ze zijn en ze te leren wat ik heb voorbereid zijn dingen die niet per sé in mijn flow-staat hoeven te gebeuren.

Datzelfde geldt voor jou. Als je weet wanneer je optimaal presteert probeer je daar dan aan vast te houden. Sommigen van jullie hebben misschien een licht vertraagd circadiaans ritme, wat betekent dat je optimale uren waarschijnlijk ergens rond 2 of 3 uur ’s middags zijn. In slaap vallen en rond 10 uur ‘s morgens wakker worden en rond de lunch aan het werk gaan. Dat is dus niet erg sociaal. Het is een beetje een slaapstoornis als we het hebben over een vertraagd circadiaans ritme. Als je deze uren kunt inbouwen zo ik dat zeker doen. Als dat niet lukt moet je gaan werken met melatonine, cafeïne en licht. Dit zal echter nooit optimaal zijn.

Mijn gedachten

Dat zijn mijn gedachten over waarom je wel of waarom je niet ‘eerder opstaan’ tot een prioriteit op je lijstje moet maken. Als het is omdat je denkt dat je productiever en creatiever zult gaan werken, dan heb ik nieuws voor je: dat gaat waarschijnlijk niet gebeuren. Ook dit jaar waren er veel mensen  die niet vroeg opstonden. We zien altijd die lijstjes van vroege vogels maar je hebt ook mensen die heel erg succesvol zijn en die veel later opstaan. Het is gewoon een van die dingen waarvan ik denk dat de maatschappij er nog steeds over oordeelt en het is gewoon niet zo’n bekend gegeven.

Ga zelf op onderzoek uit en ga het googelen. Je zult verschillende soorten mensen vinden. Een persoon waar ik me volledig mee kan identificeren is Winston Churchill. Hij werd rond 7:30 uur wakker, maar hij kwam pas om 11 uur ’s ochtends het bed uit. Hij las de kranten, schreef wat brieven, ontbijtte zelfs in bed en stond dan op om zijn bad te nemen. Ik ben niet precies hetzelfde, zeker nu ik mijn kleintje naar school moet brengen. Maar als het aan mezelf zou liggen zou ik ongeveer hetzelfde doen. Ik zou iets van een half uur dommelen, zonder wekker maar gewoon de tijd nemen om wakker te worden. Ook zou ik mijn e-mail in bed wegwerken. Het kost me veel tijd om ‘s ochtends op te staan, maar ik vind het geweldig! Mijn piekuren liggen tussen 10.00 en 13.00 uur. Daarin krijg ik al mijn werk gedaan en ‘s middags doe ik kleine klusjes andere dingen in en om het huis.

Dat was alles van mij in deze laatste blogpost van 2018!

Ik hoop dat je een prachtige oudejaarsavond en een mooi 2019 zult hebben. Als je in 2018 slecht hebt geslapen kun je contact met me opnemen zodat 2019 een fantastisch jaar zal worden. Laat het me weten als je onderwerpen hebt waarvan je wil dat ik die in het nieuwe jaar ga behandelen. Ik kan bijna niet geloven dat 2018 al voorbij is. 2018 is een achtbaan geweest maar ik ben super enthousiast voor 2019!

Groeten uit Manoir de Lébioles en geniet van de rest van je dag!